شاید تا کنون در مورد ترکیبات AGEs یا گلیکو توکسین ها نشنیده باشید.

 advanced glycation end products که بطور مختصر AGEs نامیده می شوند؛ ترکیبات سمی هستند و نقش مهمی در ایجاد بیماریهای متابولیک دارند.

روند تولید این مواد دربدن در طول زندگی به آرامی اتفاق می افتد و به مرور با انباشتگی AGEs در بافتهای بدن کم کم سالخوردگی و به همراه آن بیماریهایی اتفاق می افتد. اما امروزه AGEs به مقدار زیاد از طریق برخی از مواد غذایی وارد بدن می شود و افزایش این ترکیبات مضر می توانند بیماریهای مختلف ایجاد کنند و باعث پیری زودرس می شود.

اثرات ترکیبات سمی AGEs در بدن:

بدن به روشهای گوناگون این ترکیبات را ازبین می برد اما اگر مقدار ترکیبات مضر AGEs زیادشود مشکلات زیادی بوجود می آید:

اثر پاتوژنیک AGEs باعث استرس اکسیداتیو و التهاب می شود. 

مانع ترمیم بافتهای بدن می شود.

باعث پیری پوست

دیر خوب شدن زخم ها

دیابت

بیماریهای قلبی

بیماری کبد

نارسایی کلیه

آرتریت

فشار خون بالا 

زوال عقل و آلزایمر

ترکیبات مضر AGEs چگونه وارد بدن می شوند؟

1- برخی از روشهای پخت غذا می تواند مقدار AGEs در غذا را افزایش دهد. مانند کباب کردن، گریل کردن، باربیکیو،سرخ کردن و تست کردن. اگر چه این روش ها عطر، طعم و مزه غذا را خیلی خوب می کنند ولی حرارت خشک مقدار این ترکیبات را زیاد می کند.

2- غذاهای فراوری شده حاوی مقدار زیادی از این ترکیبات مضر هستند.

برخی از غذاهای حیوانی(گوشت و لبنیات پرچرب) که چربی و پروتئین بالا دارند، بیشتر مستعد تشکیل AGEs در هنگام پختن هستند.

7 نکته برای اینکه ترکیبات AGEs کمتری وارد بدن شوند:

1- استفاده بیشتر از غلات، میوه جات و سبزیجات، این مواد بعداز پخت هم مقدار ترکیبات AGEs کمی دارند. 

2- اگر گوشت را قبل از پخت در آب لیمو یا سرکه، آب گوجه یا مرکبات (یک ماده با خاصیت اسیدی) مدتی قرار دهید مقدار ترکیبات مضر AGEs بعد از پخت تا 50 درصد کاهش می یابد.

3- زمان پخت غذا و حرارت غذا پختن را کم کنید.(cook low and slow) 

ترکیبات AGEs در املتی که با حرارت کم پخته شود نصف وقتی است که از حرارت بالا استفاده شود.

4- استفاده از روشهای پخت مرطوب مانند جوشاندن، پختن همراه با آب یا مایعات، بخارپز کردن

یک مرغ آب پز 75 در صد کمتر از مرغ کباب شده AGEs دارد.

5- مواد غذایی مثل میوه و سبزیجات که حاوی آنتی اکسیدان بیشتر هستند مصرف کنید. ویتامینC ، فنل های گیاهی آنتی اکسیدانهای خوبی برای مبارزه با ترکیبات مضرAGEs هستند.

زردچوبه دارای کورکورمین است که می تواند مقدار این ترکیبات مضر در غذا را کم کند.

6- پخت و پز در ظروف سرامیکی بهتر از ظروف فلزی می باشد.(از نظر تولیدAGEs)

7- ورزش کنید. تحقیقات نشان داده ورزش کردن بطور مرتب، می تواند مقدار گلیکوتوکسینهای مضر در بدن را کم کند. 

منابع:

internal medicine

health line